Z historii Biblioteki

 

Karty z historii bestwińskiej książnicy

Lata 1947-1969

   

Pierwszą pracownicą biblioteki oddelegowaną z Urzędu Gminy w Bestwinie była pani Genowefa Łuszczak – Bogdan do sierpnia 1948 roku,  kiedy to kierownictwo objęła p. Janina Moś (15.03.1923-06.04.2010).

Ze wspomnień pani Janiny Moś:
„Z końcem sierpnia 1947 roku otwarto bibliotekę w Bestwinie przy Zarządzie Gminy. Lokal biblioteczny o powierzchni 9m2 był wyposażony w jedną szafę z 5 półkami bez drzwi, stolik i dwa krzesełka. Opiekę nad biblioteką objęła nauczycielka tutejszej szkoły – Janina Moś. Biblioteka była otwarta raz w tygodniu – w niedzielę od godz. 10 – 12. Praca w bibliotece była pracą społeczną. Pierwszych książek w ilości 100 egz. Dostarczyła Powiatowa Biblioteka w Białej, której kierownikiem był Józef Staniszewski, a pracownicą p. Sukniewicz. Po książki jeździło się końmi, gdyż innego środka lokomocji nie było. Były to książki ocalałe z pożogi wojennej, a wiele z nich było darowane przez osoby prywatne. Czytelników było niewielu, gdyż w tej wsi rolniczej nie było tradycji czytelnictwa. Co 2 miesiące pakowało się tę setkę książek i odwoziło furmanką do Białej do wymiany i przywoziło nowe. W miarę jak przybywało czytelników, przywoziło się tych książek więcej lecz nigdy powyżej 200, a to dlatego, że z zasobów Powiatowej Biblioteki korzystały wszystkie gminne biblioteki w powiecie.
W 1948 r. zarządzono założenie punktów bibliotecznych w każdym sołectwie. sołectwie tak powstały punkty: Bestwina – Podlesie, Janowice, Stara Wieś, Dankowice, Bestwinka, Kaniów, Kaniów – Ochmanowiec i odtąd biblioteka gminna otrzymywała książki wprost z Warszawy dla wszystkich tych punktów z Komitetu Upowszechniania Książki (KUK). Książki te trzeba było zainwentaryzować, opracować i gotowe – za potwierdzeniem odbioru odesłać do punktów, odtąd stanowiły one własność punktu.

.

W 1949r. Zarząd Gminy przeniósł się do Zamku, a wraz z nim biblioteka, która otrzymała lokal jednoizbowy o powierzchni 25m2. Zakupiono dla biblioteki 6 regałów, biurko i 6 krzeseł. Co kwartał przychodziły nowe książki, przybywało czytelników. Kierownik Powiatowej Biblioteki oraz bibliotekarz mieli pełne ręce roboty, ogromny zapał i mało wiadomości z zakresu bibliotekarstwa. Sporadyczne porady kierownika Powiatowej Biblioteki były niewystarczające, skorzystałam z tego że zorganizowano jedenastodniowy kurs bibliotekarski w Krakowie i wzięłam w nim udział.
W 1950 r. w Dniach Oświaty, Książki i Prasy urządziłam dużą wystawę książek i prasy w głównej Sali Zamku. Wystawa cieszyła się wielkim powodzeniem. Zwiedzili ją licznie miejscowi obywatele i młodzież z sąsiednich szkół. Frekwencja była bardzo duża, dyżurowali nauczyciele, urzędnicy, a przyniosła tę korzyść, że wzrosło zainteresowanie książką. W międzyczasie biblioteka zmieniła jeszcze 2 razy lokal w obrębie Zamku, aż wiosną 1951 r. przeniesiono ją do Strażnicy, gdzie zajmowała wspólny lokal z biurem sołtysa. Frekwencja nieco spadła, bo biblioteka była na uboczu. Teraz pracą w bibliotece zajęła się p. Zofia Kubiczek. Był to rok, w którym część powiatu bialskiego, w tym gminę Bestwina bez Dankowic, Starej Wsi włączono do powiatu bielskiego. Teraz uregulowano sprawy płacowe w bibliotece. Był to ryczałt w wysokości 135 zł.
19.VI.1953 r. podjęłam ponownie pracę w bibliotece, którą przerwałam aby zająć się wychowaniem dziecka – i tak z p. Kubiczek pracowałyśmy do roku 1954. W tym roku p. Kubiczek przeniosła się do innej pracy.
W 1955 r. przemianowano punkty biblioteczne na biblioteki gromadzkie. Zlikwidowano punkt Bestwina – Podlesie, który słabo funkcjonował. Odtąd każda biblioteka była placówką samodzielną, podlegającą kontroli Biblioteki Gminnej.
W 1956 r. zdałam egzamin specjalny dla Pracowników Bibliotecznych przed Państwową Komisją Egzaminacyjną w Katowicach, a biblioteka zmieniła lokal, ponownie wróciła do Zamku.
W lutym 1957 r. pracę w bibliotece kontrolowały instruktorki Powiatowej Biblioteki Publicznej w Bielsku - Maria Milusińska i Janina Łodyga.
Pan Szczerba – instruktor PBP w Bielsku wizytował 24.02.1958 r. naszą bibliotekę. W zeszycie lustracyjnym zapisał: biblioteka jest utrzymana czysto i estetycznie, książki opracowane zgodnie z przepisami, co rzadko się zdarza w bibliotekach gromadzkich-, podał zalecenia i 25.06.1958 ponownie przyjechał na lustrację. W maju tego roku odbyła się uroczysta akademia dla pracowników bibliotecznych w Bielsku oraz wycieczka do Częstochowy.
W sierpniu 1959 r. biblioteka ponownie zmieniła lokal. W tym czasie oddano do użytku nową szkołę, a biblioteka uzyskała w starej szkole lokal o powierzchni 52 m2. Do nowego lokalu Powiatowa Biblioteka Publiczna w Bielsku ofiarowała: szafę biblioteczną, 6 stolików, 24 krzesełka, obrazy, linoleum i chodniki. Mankamentem tego lokalu było trudne dojście w okresie jesienno – zimowym, gdyż droga była nieoświetlona. Mimo to frekwencja była duża i rosła z roku na rok.
W roku 1963 biblioteka wzięła udział w konkursie recytatorskim w Czechowicach – Dziedzicach, I nagrodę otrzymała czytelniczka Anna Kowalska późniejsza kierowniczka biblioteki (mgr Anna Puczka). W latach od 1956 rokrocznie w Dniach Oświaty urządzano powiecie spotkania czytelników wyróżniających się ze znanymi pisarzami, a jesienią organizowano wyjazd do teatru.
21.IX.1964r. lustrowała bibliotekę instruktor PBP Eryka Miłosz. Stwierdziła, że biblioteka prowadzona jest dobrze i na bieżąco. Księgozbiór uporządkowany, wygląd całości estetyczny. W zaleceniach: przeprowadzić selekcję książek, podsumować księgę inwentarzową i ubytków, wyrzucić sumy roczne. 23.XI tego roku przeprowadzono selekcję przy współudziale inst.. E. Miłosz.
Maj 1965 – konferencja szkoleniowa dla wszystkich bibliotekarzy powiatu. 18.V lustracja biblioteki przez p. Janinę Groeblową- instruktora WBP. W zeszycie zanotowała: w bibliotece czysto i ładnie. Wycofać dzieła Stalina do PBP. Z całym uznaniem podnoszę zorganizowanie wycieczki do teatru i zachęcam do dalszego praktykowania tej akcji.
W maju 1966 r. PBP w Bielsku zorganizowała spotkanie z K. Bunschem. Na tym spotkaniu zostali wyróżnieni i obdarowani książkami najaktywniejsi czytelnicy: Anna Gac, Kubiczek Maria. 9.V. przeselekcjonowało książki rolnicze i uporządkowano księgozbiór podręczny przy pomocy inst.. E. Miłosz.
Od 1.VI. przechodziła biblioteka remont kapitalny do końca roku. W styczniu 1967 r. urządzono i uporządkowano odremontowany lokal biblioteczny. Przekazano 150 egz. do Bestwinki.
13.XI.1968 r. lustrowała bibliotekę inst.. PBP Eryka Miłosz; w wyniku kontroli zapisano w zeszycie lustracji biblioteki- biblioteka otwarta punktualnie. W bibliotece ciepło i czysto. Księgozbiór uporządkowany. W bibliotece ruch, odwiedziło ją 60 czytelników. Sporządzono 2 wystawy- jedną bardzo pomysłową na V Zjazd PZPR, drugą w związku z akcją „Człowiek, Świat, Polityka”. Kilku czytelników korzystało z czytelni. Podczas pobytu w czytelni wypisano 48 egzemplarzy.
1.02.1969 r. biblioteka została przekazana p. Annie Puczce.”

Lata 1969 – 2001

 Pani Anna Puczka przejęła nadzór nad biblioteką, a p. Janina Moś pracowała jeszcze do 1984 r. w niepełnym wymiarze czasu pracy.

W 1977 r. na skutek zmian w podziale administracyjnym kraju, zlikwidowano Urząd Gminy w Bestwinie i połączono z Urzędem Gminy w Czechowicach – Dziedzicach, tym samym GBP w Bestwinie została filią Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Czechowicach – Dziedzicach. Wobec powyższego dokonano przeprowadzki biblioteki do lokalu po Urzędzie Gminy, w 1978 r. biblioteka wróciła na Zamek i zajęła trzy pomieszczenia z przeznaczeniem na wypożyczalnię, czytelnię i oddział dla dzieci. W październiku 1982 przywrócono Bestwinie status Gminy i tym samym Gminnej Bibliotece Publicznej wraz z jej filiami w Bestwince, Janowicach i Kaniowie.
Biblioteka organizuje „Bale baśni” dla dzieci, wyjazdy do teatru i operetki, konkursy dla czytelników. W 1987 r. dyrektor WBP w Katowicach mgr Andrzej Sroga honoruje kierowniczkę mgr Annę Puczkę nagrodą pieniężną w wysokości 2.500 zł za aktywną pracę przy organizacji, rozpowszechnianiu i przeprowadzeniu konkursu „Moja Biblioteka pomaga chorym i niepełnosprawnym”.
W roku 1995 kupujemy pierwszy komputer, a w roku następnym program biblioteczny sib.
Nadchodzi rok 1997, od września do listopada trwa remont lokalu, a potem w grudniu, w pięknych odnowionych pomieszczeniach uroczyście obchodzimy 50-lecie istnienia biblioteki, gościem specjalnym jest Feliks Netz. Za wzorową pracę mgr Anna Puczka otrzymuje Medal Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. W dniu 16 stycznia 1998 roku do Bestwiny przyjeżdża ekipa Telewizji Katowice i tak odnotowuje ten fakt w kronice:
„To był bardzo ciekawy, pracowity dzień!
Do cyklu telewizyjnego Programu 3-go Telewizji Katowice – „Wizerunki bibliotek…” realizowaliśmy reportaż o pracy biblioteki w Bestwinie, w jej 50-lecie.
Poznanie Pań Bibliotekarek zapalonych orędowniczek książki, jej oprawa w postaci zabytkowych pomieszczeń, pięknie odrestaurowanych – składają się na pełnię wrażeń.
A gdy dodać serdeczność, gościnność, to… nic tylko pokłonić się pięknie,
Tak właśnie czyni ekipa reportażu pt. ”Wizerunki bibliotek – Bestwina” – Wiesław Głowacz, Wojciech Głąb, Bonew Goszo.”
7 maja 1998 na Dzień Bibliotekarza zaprosiliśmy koleżanki z MBP w Czechowicach – Dziedzicach. W czerwcu kolejna dobra wiadomość – filia biblioteczna w Janowicach mieszcząca się do tej pory w trzech ciasnych pokojach w budynku starej szkoły, zostaje przeniesiona do nowej siedziby w budynku OSP.
W sierpniu 1999 roku biblioteka gminna pożegnała pohabsburgski zamek by zagospodarować „przyziemia” budynku przedszkolnego. W roku 2000 Gminna Biblioteka Publiczna otrzymuje status prawny i staje się samodzielną samorządową instytucją kultury, a kierownik zostaje dyrektorem.
1 grudnia w Książnicy Beskidzkiej w Bielsku – Białej odbyło się uroczyste podsumowanie pierwszego konkursu na najlepszą bibliotekę w powiecie bielskim, a GBP w Bestwinie zdobyła 2 miejsce i 2 tys. złotych nagrody.
W grudniu 2000 r. zostaje zakupiony program SOWA – pierwsze podstawowe moduły w wersji DOS-owskiej, z konwersją z sib-a.
1 lutego 2001 roku p. Anna Puczka odchodzi na emeryturę.

Lata 2001-
2 lutego 2001 dyrektorem biblioteki zostaje Teresa Lewczak.Wznawia działalność biblioteka powiatowa jaką się staje Książnica Beskidzka. Dzięki jej pomocy zakładamy swoją stronę internetową, otrzymujemy czasopisma powiatowe, pomoce o Unii Europejskiej.
Rozpoczynamy gromadzenie zbiorów specjalnych tzn. dokumentów elektronicznych, encyklopedii multimedialnych, filmów, płyt muzycznych i książek mówionych – na różnych nośnikach: CD, DVD, VCD, VHS, kasety magnetofonowe, płyty analogowe.
W roku 2001 po raz pierwszy zostaje ogłoszony Konkurs Fotograficzny „Ocalić od zapomnienia”, który od tej pory realizowany jest corocznie.
W roku 2002, z inicjatywy Koła Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich zapoczątkowane zostaje honorowanie osób „przyjaznych” bibliotece tytułem Amicus Certus. Także w tym samym czasie zapoczątkowano Ogólnopolski Konkurs Poetycki na wiersz o tematyce religijnej „O Palmę Wielkanocną”- Jury stanowią:
Aliny Świeży – Sobel -redaktor „Gościa Niedzielnego”; radna powiatu bielskiego, filolog, teolog, społecznik i popularyzator wartości chrześcijańskich ;
Juliusz Wątroba – poeta i satyryk, autor 22 książek, autor tekstów pieśni i piosenek, laureat około stu ogólnopolskich konkursów poezji, zdobywca wielu nagród za swoją twórczość literacką;
ksiądz Jacek Pędziwiatr – redaktor Radia Diecezjalnego „Anioł Beskidów”;
ksiądz Tomasz Mikołajek – katecheta z Parafii w Kaniowie.
Na konkurs corocznie napływają utwory z całej Polski.
W 2004 r. nastąpiło zakończenie generalnego remontu w filii w Kaniowie. Obecnie biblioteka pracuje w pięknych, czystych i ciepłych pomieszczeniach.
Także w bibliotece w Bestwinie udało się wymienić oświetlenie oraz zrobić wjazd dla niepełnosprawnych i poręcz dla starszych, a także daszek chroniący wchodzących przed opadami.
W styczniu 2004 roku GBP otrzymała dyplom Ministra Kultury „za szczególne osiągnięcia w upowszechnianiu czytelnictwa”.
W 2005 r. zostaje uruchomiona Czytelnia Internetowa „Ikonka” ( w GBP w Bestwinie) – uroczystego otwarcia i pierwszego kliknięcia ENTER dokonuje Wójt Anatol Faruga. Odtąd mieszkańcy gminy mają zapewniony swobodny dostęp do Internetu. Zorganizowaliśmy również kilka kursów obsługi komputera i Internetu dla Seniorów. W tym czasie zostaje zakończony proces komputeryzacji procesów bibliotecznych, jeszcze tylko filie stopniowo doskonalą system i przechodzą na wypożyczanie komputerowe, a czytelnicy mają możliwość przeszukiwania zasobów naszej biblioteki przez Internet.
W maju 2005 roku GBP w Bestwinie otrzymała I miejsce jako „Najlepsza Biblioteka w Powiecie Bielskim w roku 2004/2005”.
W lutym 2006 r. dyrektor GBP otrzymała z rąk wojewody śląskiego odznaczenie Srebrny Krzyż Zasługi.
W maju 2006 roku GBP w Bestwinie otrzymała po raz drugi, I miejsce jako „Najlepsza Biblioteka w Powiecie Bielskim ”.
W protokole Komisji stwierdzono:
”W bibliotece zostały stworzone optymalne warunki do realizacji wszystkich kryteriów konkursu. Bibliotekarze precyzyjnie rozpoznają potrzeby lokalnego środowiska, a czytelnik otrzymuje książkę zgodnie z jego wymaganiami. Biblioteki oferują mieszkańcom gmin szeroką, przemyślaną ofertę działań kulturalno – edukacyjnych. Szczególne miejsce w działalności biblioteki zajmuje popularyzacja czytelnictwa i działań edukacyjno – informacyjnych wśród dzieci i młodzieży. Organizowane są liczne konkursy literackie i plastyczne, wystawy, imprezy promujące dziedzictwo kulturowe. Placówka ta ma dobrze opracowaną dokumentację prasową dotyczącą swojej działalności, gminy i sołectw, a także informatory i bibliografię zawartości czasopisma lokalnego”.
Poseł do Parlamentu Europejskiego Grażyna Staniszewska również ufundowała nagrodę, otrzymała je biblioteka w Bestwinie za najlepsze prowadzenie warsztatu informacyjnego o Unii Europejskiej.
8 maja 2007 r. ponownie rozstrzygnięto konkurs na najlepszą bibliotekę w powiecie bielskim. Konkurs ten corocznie organizuje starosta bielski przy współpracy Książnicy Beskidzkiej i Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich Oddział w Bielsku – Białej. W VII edycji konkursu przeznaczonej dla placówek filialnych, wyróżnienie otrzymała Filia Kaniów za osiągnięcia w zakresie podstawowych wskaźników czytelnictwa, bogatą ofertę działań kulturalno-edukacyjnych, a także za bardzo dobrą współpracę z lokalnym środowiskiem.

Tak było na 50-leciu biblioteki w 1997 roku:

1997 50cio lecie

 A tak na 60-leciu GBP w 2007 roku:

2007 rok - sześćdziesięciolecie biblioteki

Jubileusz 60-lecia Gminnej Biblioteki Publicznej

Gminna Biblioteka Publiczna w Bestwinie:1947-2007
Filia Biblioteczna  w Kaniowie : 1957-2007
Filia Biblioteczna  w Janowicach: 1957-2007
Filia Biblioteczna  w Bestwince: 1967-2007